Śluza Leśniewo

Nasyp Kanału Mazurskiego wznosi się do 8 m ponad otaczający teren. Imponująca wielkością budowla śluzy Leśniewo I (Leśniewo Górne, Kaczory), została ukończona w ok. 30%. Betonowa konstrukcja główna w 100%. Brak urządzeń technicznych. Długość komory wynosi 45,5 m, szerokość 7,5 m (całej śluzy — 20 m), wysokość czoła korpusu — 17 m, głębokość komory — 21 m, spad — 17,2 m. O podobnych wymiarach, oprócz śluzy w Gujach, były budowane pozostałe śluzy.

Zejście do śluzy może być w deszczowe dni niebezpieczne. Wciąż brakuje wejścia na koronę śluzy, możliwe jest natomiast zwiedzanie wnętrza komory z wznoszącym się wysoko progiem śluzy. Na przedniej ścianie korpusu śluzy, wysoko u góry, jest odciśnięte w betonie hitlerowskie godło, ślad po metalowej gapie. Widzimy komory boczne, do której można wejść, rygle oraz wnęki. W komorze bocznej zamierzano zainstalować urządzenia do otwierania i zamykania dolnych wrót. Po przeciwległej stronie kanału znajduje się podobna komora. Od strony Mamr kanał przy śluzie przegrodzony jest grodzią ziemną bez możliwości spustu wody. Awaria obu przegród kanału spowodowałyby zalanie terenu wodą Mamr. Woda mogłaby dotrzeć aż do wieży kościoła w Węgielsztynie.

Betonowy korpus śluzy góruje nad otoczeniem. Gdyby kanał był czynny, to pasażerowie statków mogliby wysoko z góry spoglądać na Kaczory, niewielkie jeziorko Leśniewo, jezioro Rydzówkę oraz Wielki Las. W oddali widziano by Leśniewo u stóp Diablej Góry.

900 m dalej znajduje się śluza Leśniewo II (Leśniewo Dolne). Trasa do tego miejsca przedstawia rozmach podjętych dawniej robót ziemnych. Po drodze można zaobserwować ślady działalności bobrów, które powoli lecz skutecznie wypełniają niezagospodarowane koryto kanału swoimi konstrukcjami. Śluza Leśniewo II jest najmniej zaawansowana w budowie (15%). Przy śluzie znajduje się stróżówka.

Kanał został przekopany do jeziora Rydzówka. Przekop zasypano w 1958 r. Pod szosą jest wciąż betonowy przepust, który odprowadza nadmiar wody z obu śluz do jeziora Rydzówka. Jezioro to miało być połączone z Mamrami sześciokilometrowym odcinkiem Kanału Mazurskiego. Ciekawa linia brzegowa, półwysep oraz malowniczych 5 wysepek sprawiają, że jezioro Rydzówkę zaliczyć można do jednego z najpiękniejszych jezior na Mazurach. Nie dziwi fakt, że jest ono chętnie odwiedzane przez turystów. Rezerwat krajobrazowo-ornitologiczny utworzono celem zachowania unikalnych walorów środowiska, w tym ochrony stanowisk lęgowych ptaków wodnych i błotnych oraz miejsc wypoczynku ptactwa w trakcie przelotów wiosennych i jesiennych, w tym przelotów dzikich gęsi. Wśród nich spotykać można należącą do rzadkości gęś Suszkina i gęś zbożową.

W Rydzówce znajduje się park dworski pochodzący z XIX w., stary cmentarz oraz zagrożone postępującym zniszczeniem mauzoleum rodziny Lefevre z 1836 r. Niedaleko są również dwa groby żołnierzy poległych podczas I wojny światowej.

Autorem treści jest Ryszard Karuzo,
wybitny regionalista Warmii i Mazur.