Punkt widokowy na jezioro Śniardwy

W miejscowości Łuknajno, nieopodal Mikołajek, znajduje się wieża obserwacyjna na przepiękny widok jeziora Śniardwy. Wieża znajduje się na terenie prywatnym, stąd opłata za wejście.

Śniardwy, czyli największe jezioro w Polsce, połączone kanałami na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich

Największe polskie jezioro wraz z bocznymi odnogami zajmuje powierzchnię ok. 124,75 km², można je objechać trasą rowerową liczącą 95 km długości. Głębokość dochodzi do ponad 23 m, a średnia, to zaledwie 5,9 m. Na jeziorze znajduje się 8 wysp o łącznej powierzchni 38 ha. „Mazurskie Morze”, to 660,2 mln m³ wody.

Krzyżacy nazywali je Sperden, a Mazurzy Smarden albo Śniardrewno. Przy jeziorze zlokalizowane były staropruskie grodziska, których pozostałości znajdują się na okolicznych wzniesieniach. Na górze Grodzisko w Okartowie odkopano żelazną zbroję. Zostały również odkryte ślady pobytu Galindów – popielnice i narzędzia, zlokalizowane były na wyspach Pajęcza, Szeroki Ostrów oraz Czarci Ostrów, na którym prawdopodobnie był ongiś święty gaj Prusów. Na tej wznoszącej się 20 m nad poziom wody wyspie można znaleźć ślady po dawnej twierdzy. Król pruski Fryderyk Wielki nakazał budowę fortyfikacji w drugiej połowie XVIII w. po tym  jak Prusy zostały pokonane w wojnie siedmioletniej, a następnie przez 4 lata okupowane przez Rosję. Twierdza przeznaczona do odparcia sił nieprzyjacielskich nie oparła się siłom natury – fale, wywołane przez szkwały, tornado w 1787 r. i huragan w 1792 r. zniszczyły fort tak doszczętnie, że nie nadawał się dalej do użytku. Twierdzę rozebrano przed 1796 r., pozostawiając kilka zabudowań gospodarczych. Szeroki Ostrów posiada groblę łączącą ją z lądem, wybudowaną w latach 1941 – 44 przez jeńców wojennych. Natomiast dawna, płaska wyspa Kaczor w sposób naturalny połączyła się z lądem.

Brzegi jeziora Śniardwy – płaskie i bagniste

Brzegi Śniardw są przeważnie niezbyt wysokie, bagniste i porośnięte szuwarami lub trzciną. Pas roślinności brzegowej sięga nieraz do 200 m.

Tor żeglugowy ciągnie się wzdłuż południowo – zachodnich brzegów Śniardw. Żeglowanie po Śniardwach przy wietrze silniejszym, niż 6 stopni w skali Beauforta jest zakazane, ze względu na niebezpieczeństwo powstania krótkiej, ale wysokiej fali (nawet 2 m) – bardzo płytkie jezioro o dużej powierzchni. Szkwał często pojawia się nagle, nawet podczas ładnej, słonecznej pogody. Innym niebezpieczeństwem są głazy, które usiały dno jeziora – niektóre zanurzone są zaledwie na 20 cm pod wodą.

W zatokach Śniardw są tarliska leszcza, szczupaka, siei, płoci, lina i okonia. W 1843 r. za dzierżawę Śniardw Żydzi z Polski zapłacili 3000 talarów – większość najlepszej ryby wywożono do Polski i Rosji. Podczas jednego połowu zdarzało się wypełnić kilkanaście beczek tylko samą sielawą.

Śniardwy mogą być również niebezpieczne zimą – podczas gęstej mgły niejeden z podlodowych wędkarzy nie wrócił do swojego domu. Zimą 2001 r. kilku wędkarzy utknęło na dryfującej krze – na szczęście udało się ich uratować.

Jezioro to należy do II klasy czystości wód i w całości należy do Mazurskiego Parku Krajobrazowego.

Autorem treści jest Ryszard Karuzo,
wybitny regionalista Warmii i Mazur.